Tôm sú là loài có giá trị kinh tế cao và là mặt hàng thủy sản xuất khẩu với sản lượng lớn mỗi năm của Việt Nam. Tuy nhiên, việc nuôi trồng tôm sú không hề đơn giản khi mỗi năm có rất nhiều bệnh dịch tấn công gây ảnh hưởng đến năng suất và sản lượng của các ao nuôi. Cùng Apex Pharma điểm qua các loại bệnh trên tôm sú và cách điều trị để bà con nuôi tôm có thêm kiến thức và kinh nghiệm việc nuôi tôm diễn ra thuận lợi.

Bệnh đốm trắng

Nguyên nhân

Tôm bị đốm trắng nguyên nhân chính là do virus White Spot Syndrome Virus. Ngoài ra, cũng có một số nguyên nhân dẫn đến tôm bị đốm trắng như: di truyền từ tôm bố mẹ, vi khuẩn, virus trong nước xâm nhập, dinh dưỡng không đảm bảo, nước ô nhiễm… Tuy nhiên, cũng nguyên nhân này thường chiếm tỷ lệ không cao.

Triệu chứng

Tôm bị đốm trắng sẽ có những triệu chứng sau đây:

  • Tôm bỏ ăn, bơi lờ đờ, tấp mé.
  • Cấu trúng vỏ tôm bị hư hại do virus ký sinh hủy hoại.
  • Mang tôm, ống tiêu hóa có dấu hiệu tổn thương do virus làm tổ.
  • Tôm có dấu hiệu đỏ thân, xuất hiện nhiều đốm trắng trên lưng, nhiều nhất ở đầu ức và đốt vỏ số 6.
  • Tôm chết nhanh, tỷ lệ chết cao, chỉ trong 7 ngày từ khi có dấu hiệu bệnh.

Tìm hiểu chi tiết hơn về bệnh đốm trắng và cách phòng trị bệnh tại đây

Bệnh đầu vàng

Nguyên nhân

Bệnh đầu vàng trên tôm được nghiên cứu là do 3 loại virus gây ra: Yellow Head Virus, Gill Associated Virus, Genotype 3-6. Trong đó:

  • Yellow Head Virus: Loại virus này được tìm thấy trên những ao nuôi tôm sú ở khu vực Đông Nam Á và Nam Á. Chúng có hình dạng que, gây chết tỷ lệ cao trên tôm.
  • Gill Associated Virus: Loại virus này được tìm thấy ở khu vực nuôi tôm bờ Đông nước Úc, chúng khiến mang tôm đỏ hồng, suy giảm hô hấp.
  • Genotype 3-6: Đây là vật mang virus khiến virus lây lan trong quần thể, về bản chất thì chúng không gây chết tôm.

Triệu chứng

Bệnh đầu vàng thường xuất hiện ở tôm trên 50 ngày tuổi trở về sau, đây là giai đoạn nuôi tôm nước rút nên bà con cần đặc biệt cẩn trọng, lưu ý với những triệu chứng sau đây:

  • Tôm bắt mồi nhanh, ăn khỏe hơn bình thường, sau đó bỏ ăn hoàn toàn.
  • Màu sắc trở nên nhợt nhạt
  • Mang tôm chuyển sang màu đỏ hồng, gan tụy chuyển vàng và bị mềm hơn.
  • Tôm nổi đầu, bơi gần bờ hoặc bơi trên mặt nước một cách chậm chạp.
  • Tôm chết nhanh chỉ sau 3 – 5 ngày kể từ thời điểm phát tán bệnh trong ao.

Cách phòng trị

  • Tách những con tôm chết vì bệnh ra khỏi quần thể, đốt hoặc chôn bằng vôi nung để bệnh không phát tán.
  • Không vận chuyển tôm từ nơi có dịch bệnh sang nơi chưa phát bệnh để hạn chế nguy cơ lây lan.
  • Nước trong ao nuôi nhiễm bệnh không được thải trực tiếp ra môi trường, phải tiến hành xử lý bằng vôi hoặc clorua trước khi thải.
  • Trường hợp tôm còn nhỏ, nên xử lý nước ao nuôi trước khi thay nước.
  • Đối với tôm đã đủ ngày thu hoạch, nếu phát hiện bệnh nên tiến hành thu hoạch ngay.

Tham khảo một số sản phẩm trong nuôi tôm:

Bệnh phân trắng

Nguyên nhân

Phân trắng là một trong những bệnh đặc biệt nghiêm trọng có thể tái đi tái lại trong ao nuôi, thậm chí là từ vụ này đến vụ khác. Nguyên nhân chính gây bệnh phân trắng là vi khuẩn Bacillus subtilis. Đối với những ao nuôi ô nhiễm, nhiều khí độc, vi khuẩn sẽ có cơ hội để phát triển mạnh mẽ và tấn công tôm nuôi.

Triệu chứng

  • Triệu chứng đặc trưng nhất là phân của tôm chuyển sang màu trắng và có thể lỏng hoặc dạng sệt. Đây là dấu hiệu chính của bệnh này.
  • Tôm bị bệnh thường có xu hướng giảm hoặc mất hoàn toàn sự thèm ăn, dẫn đến sự suy giảm trong tăng trưởng.
  • Sau một thời gian, tôm có thể trở nên gầy yếu do thiếu dinh dưỡng và khả năng hấp thụ chất dinh dưỡng bị giảm.
  • Số lượng tôm chết có thể tăng lên nhanh chóng nếu bệnh không được kiểm soát kịp thời.
  • Tôm có thể xuất hiện những thay đổi về hình dáng, chẳng hạn như cơ thể gầy yếu hoặc bị biến dạng.
  • Nước trong ao nuôi có thể trở nên đục hơn do sự phân hủy của phân tôm và các chất thải khác.

Bệnh đen mang

Nguyên nhân

Bệnh đen mang thường gặp trong những ao có chất nước không tốt, mật độ thả cao. Lúc này, các chất lợn cợn, các vi khuẩn dạng sợi sẽ bám vào mang tôm khiến mang tôm bị đen, hô hấp kém, thường xuyên nổi đầu.

Triệu chứng

  • Tôm bị bệnh đen mang thường gặp khó khăn trong việc thở do tổn thương trên mang. Bạn có thể thấy tôm nổi lên mặt nước nhiều hơn hoặc có dấu hiệu thở dốc.
  • Tôm bị bệnh thường giảm hoặc mất hoàn toàn sự thèm ăn. Điều này dẫn đến tình trạng gầy yếu và chậm lớn.
  • Tôm có thể trở nên ít hoạt động hơn, thường xuyên nằm ở đáy ao hoặc di chuyển chậm.
  • Nếu không được điều trị kịp thời, số lượng tôm chết có thể tăng lên nhanh chóng.
  • Biểu hiện rõ ràng nhất của bệnh là sự xuất hiện của màu đen trên các cơ quan mang của tôm. Mang có thể chuyển từ màu hồng hoặc đỏ tự nhiên sang màu đen hoặc nâu đen.

Tìm hiểu chi tiết hơn về bệnh phân trắng và cách phòng trị bệnh tại đây

Bệnh đóng vôi, đóng rong

Nguyên nhân

Bệnh đóng vôi, đóng rong là do tảo, nấm và các loại nguyên sinh động vật trong ao cùng với vi khuẩn cộng sinh và tác động lẫn nhau gây ra bệnh. Bệnh xuất hiện từ lúc tôm còn nhỏ cho đến lúc trưởng thành, đặc biệt là những tháng cuối vụ nuôi khi chất thải hữu cơ trong ao tăng cao.

Triệu chứng

  • Tôm có thể xuất hiện các vết vôi trắng hoặc xám trên vỏ, thường là ở các khu vực như chân, đuôi, hoặc mang.
  • Vỏ tôm có thể trở nên cứng hơn, thường có lớp vôi đóng lên, làm cho tôm khó di chuyển và phát triển.
  • Có thể thấy lớp vôi tích tụ ở các bộ phận như chân hoặc đầu, ảnh hưởng đến khả năng vận động và ăn uống của tôm.
  • Tôm có thể gặp khó khăn trong việc di chuyển do sự cứng nhắc của vỏ và lớp vôi.

Bệnh EMS/bệnh hoại tử gan AHPND

Nguyên nhân

Bệnh chết sớm, hoại tử gan là một trong những bệnh nguy hiểm gây chết tỷ lệ cao trên tôm sú, có thể chết 100% chỉ sau vài ngày nhiễm bệnh. Nguyên nhân chính gây nên bệnh chết sớm, hoại tử gan được biết là do vi khuẩn Vibrio parahaemolyticus. Loại vi khuẩn này có khả năng tiết ra độc tố phá hủy mô và gây rối loạn chức năng gan trên tôm sú.

Triệu chứng

Khi tôm bị bệnh EMS/AHPND sẽ có những triệu chứng nhận biết như sau:

  • Tôm có thể trở nên ít hoạt động hơn, di chuyển chậm chạp hoặc nằm im ở đáy ao.
  • Tôm thường có dấu hiệu bơi lội bất thường, chẳng hạn như nổi lên mặt nước hoặc không di chuyển đúng cách.
  • Trống ruột, gan mờ nhạt, gan sưng có màu trắng, vỏ mềm.
  • Bệnh EMS thường dẫn đến tỷ lệ chết rất cao, đặc biệt là trong giai đoạn sớm của chu kỳ nuôi. Tôm có thể chết hàng loạt mà không có nhiều triệu chứng rõ ràng trước khi chết.

Ngoài ra, tôm sú cũng gặp những bệnh giống như tôm thẻ chân trắng, chẳng hạn như: bệnh đỏ đuôi, đỏ thân, bệnh phát sáng, mềm vỏ… Bà con có thể tìm hiểu các bệnh trên tôm thẻ để đối chiếu.

Hướng dẫn phòng bệnh trên tôm sú

Để phòng bệnh nói chung, bà con cần làm tốt công tác quản lý ao nuôi và bổ sung dinh dưỡng phù hợp giúp nâng cao đề kháng tôm:

  • Xử lý nước, xi phông định kỳ để loại bỏ rác thải hữu cơ, bùn đáy, khí độc trong ao.
  • Tạt vi sinh cho ao nuôi để kiểm soát và hạn chế sự phát triển của vi khuẩn trong ao, bảo vệ tôm khỏi sự tấn công của vi khuẩn.
  • Bổ sung men tiêu hóa, khoáng, vitamin C định kỳ cho tôm để năng cao đề kháng, tăng cường hệ miễn dịch và giúp nhanh cứng vỏ.
  • Kiểm soát lượng thức ăn thừa để tiết kiệm chi phí nuôi trồng cũng như hạn chế chất thải hữu cơ trong ao.

Tham khảo một số sản phẩm trong nuôi tôm:

Xem đầy đủ sản phẩm tại đây

Trên đây là những loại bệnh trên tôm sú thường gặp mà bà con nuôi tôm cần lưu ý để dễ dàng kiểm soát trong ao nuôi. Bà con có bất kỳ thắc mắc nào trong quá trình nuôi vui lòng liên hệ Apex Pharma để được tư vấn: